در صنعت بازاریابی و تبلیغات مدرن که از فضای مجازی و اینترنت استفاده می‌کند، از تکنیک و استراتژی های جدیدی استفاده می شود که تا بتوان پیام برند را به گوش بخش بزرگی از مخاطبان رساند. در عصر حاضر که تکنولوژی و اینترنت حرف اول را می‌زند بخش بزرگی از تبلیغات برندهای دنیا در فضای مجازی و پلتفرم هایی همچون اینستاگرام و یوتیوب انجام می‌شود. در حقیقت در حال حاضر محتوای کابرپسند حرف اول را می‌زند. زیرا درصورتی که کاربری که در فضای مجازی فعالیت می‌کند محتوای تبلیغاتی شما را بپسندد، آن را با دیگران شیر می‌کند و درواقع شما بدون پرداخت هزینه اضافی تبلیغات خود را گسترش داده اید. وایرال مارکتینگ یا بازاریابی ویروسی نام تکنیکی در صنعت بازاریابی و تبلیغات است که درست به همین شیوه عمل می‌کند.برای آشنایی با مفهوم بازاریابی ویروسی و ویژگی های آن ادامه این مطلب را در وبلاگ آژانس تبلیغاتی راینو دنبال کنید.
وایرال مارکتینگ چیست؟
اگر از علاقه‌مندان اینترنت و شبکه های اجتماعی باشید بدون شک تاکنون بارها و بارها کلمه “وایرال” را شنیده اید.مثلا اینکه فلان ویدئو یا عکس وایرال شده است.
وایرال شدن یک پست یا محتوا زمانی رخ می‌دهد که این محتوا به سرعت در شبکه های اجتماعی مختلف منتشر شده و بخش عمده ای از مخاطبین این شبکه ها این محتوا را دیده باشند.به دلیل همین انتشار دهان به دهان یک محتوا و همه گیر شدن آن را، وایرال کردن محتوا یا انتشار ویروسی محتوا می‌گویند.چون محتوا مانند یک ویروس، با سرعت میان سطح وسیعی از مردم پخش می‌شود.
اگرچه بیشتر پست های وایرال شده در اینترنت مفهوم و هدف تبلیغاتی ندارند، اما می‌توان از تکنیک انتشار ویروسی محتوا در صنعت تبلیغات و برای بازاریابی یک برند یا محصول نیز استفاده نمود، که در این حالت به این تکنیک وایرال مارکتینگ یا بازاریابی ویروسی گفته می‌شود.
درواقع می‌توان گفت که بازاریابی ویروسی به دنبال انتشار اطلاعات در مورد یک محصول یا خدمات، از فردی به فرد دیگر از طریق دهان به دهان یا اشتراک گذاری از طریق اینترنت یا ایمیل است.
هدف بازاریابی ویروسی ترغیب افراد برای به اشتراک گذاشتن محتوای تبلیغاتی موردنظر با دوستان، خانواده و سایر مخاطبان است تا رشد تصاعدی در تعداد دریافت کنندگان آن محتوای تبلیغاتی ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: 7 ایده برای بازاریابی کسب و کارهای کوچک | بازاریابی به روش های ساده
ویژگی های بازاریابی ویروسی
همه نمونه‌های بازاریابی ویروسی که چه بصورت برنامه ریزی شده انجام می‌شوند جه بصورت تصادفی و ناخواسته سه ویژگی مشترک دارند:
- دارای پیامی جذاب و کاربر پسند هستند و قابلیت ترغیب مخاطب برای انتشار محتوا را دارند
- در پرمخاطب ترین پیام رسان ها منتشر می‌شوند
- به راحتی قابل انتشار هستند
هر یک از این ویژگی ها باید به درست ترین شکل ممکن مورد استفاده قرار بگیرند تا یک کمپین بازاریابی ویروسی موفق ایجاد شود.
بد نیست به این نکته نیز اشاره کنیم که کمپین های بازاریابی ویروسی ممکن است توسط هر کسب و کار کوچک و بزرگی ایجاد شوند و به تنهایی می‌توانند بخشی از یک کمپین تبلیغاتی بزرگ‌تر باشند.
این کمپین‌ها ممکن است از چندین ابزار مختلف مانند ویدیوها، بازی‌ها، تصاویر، ایمیل، پیام‌های متنی و… استفاده کنند تا توجه کاربران یا بینندگان را به خود جلب نمایند، پیام موردنظر را به مخاطب برسانند و این احساس را در کاربر ایجاد کنند که باید محتوای موردنظر را با دیگری به اشتراک بگذارند.
به عنوان یک نکته مهم باید بدانید که معمولا بازاریابی ویروسی به کمک یک اینفلوئنسر سرشناس و محبوب که شبکه بزرگی از دنبال کنندگان را دارد، در یک شبکه اجتماعی آغاز می‌شود.
به دلیل استفاده از بستر شبکه های اجتماعی به عنوان یک “اهرم کمکی”، بازاریابی ویروسی سریع تر از کمپین های بازاریابی سنتی عمل می‌کند و همچنین هزینه کمتری دارد.
البته ناگفته نماند که در کنار همه این ویژگی های مثبت گاهی رسانه‌های اجتماعی می‌توانند باعث از بین رفتن تلاش‌های بازاریابی ویروسی شوند، زیرا ممکن است
- محتوای اصلی توسط کاربران دستکاری شود و تغییر کند
- پیام برند یا محتوا اشتباه تعبیر شود
- پست، ایمیل یا ویدئو تبلیغاتی هرزنامه تلقی شود
مزایای بازاریابی ویروسی
دسترسی گسترده تر: به عنوان اولین مورد از مزایای وایرال مارکتینگ می‌توان گفت، بازاریابی ویروسی به شرکت ها این امکان را می‌دهد که محصولات خود را برای مشتریانی که معمولاً هدف کمپین های بازاریابی سنتی آن قرار نمی‌گیرند، به شکلی بهتر بازاریابی کنند. این دسترسی گسترده به شرکت اجازه می‌دهد تا وارد بازارهای جدید شود و تعداد مشتریان بالقوه خود را افزایش دهد.
رشد سریع تر و تصاعدی: وقتی که یک کمپین تبلیغاتی به صورت خلاقانه انجام شود، برندها می‌توانند در راستای آن تبلیغات، حواشی یا رقابت های جذابی ایجاد کرده و از وایرال مارکتینگ به این شیوه استفاده کنند.
به عنوان مثال، برگر کینگ با انتشار تصاویری از Whopper (یکی از برگرهای این برند) یک ماهه و کپک زده خود در پاسخ به ادعای مک دونالد مبنی بر تجزیه نشدن همبرگرهای مک دونالد، سر و صدایی ایجاد کرد و به شکل بازاریابی ویروسی با مک دونالد به رقابت رسانه ای پرداخت.برگر کینگ در پاسخ به ادعای مک دونالد اعلام کرد که در برگرهای برگرکینگ فقط از مواد تازه و بدون مواد نگهدارنده استفاده می‌کند که محصولی بهتر و سالم تری را برای مشتریان خود فراهم کند.در نتیجه به علت نداشتن مواد نگهدارنده برگرهای برگرکینگ مدت زمان کوتاه تری سالم می‌مانند و ممکن است شکل ظاهری جذاب و زیبایی نداشته باشند و عکس برگر غیرجذاب برگر کینگ نیز گواه این ادعا بود.
هزینه های پایین تر: هزینه های بازاریابی ویروسی کسری از هزینه کمپین های تبلیغاتی سنتی است. درواقع تبلیغات اساساً زمانی رایگان است که مصرف کنندگان تجربیات مثبت خود را در مورد محصولات و خدمات یک شرکت با دیگران به اشتراک بگذارند.از آنجایی که اینترنت امکان اشتراک گذاری آسان و سریع محتوا را فراهم می‌کند، بازاریابی ویروسی نیز می‌تواند باعث رشد سریع یک کمپین تبلیغاتی شود.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که سرعت و سهولت اشتراک گذاری محتوا تا حد زیادی به این بستگی دارد که آیا شرکت از ابزارهای مناسبی استفاده می‌کند یا خیر.
بیشتر بخوانید: بازاریابی ایمیلی از قدرتمندترین ابزار ها برای ارتقای کسب و کار شما!
معایب وایرال مارکتینگ
سختی در اندازه گیری نتیجه: اندازه‌گیری اثرات و نتایج بازاریابی ویروسی دشوار است، زیرا تعیین اینکه آیا تعداد مشتریان یا حجم فروش شرکت ناشی از این تکنیک است، کار سختی است زیرا شما نمی‌دانید چه کسانی و از چه طریقی محتوای شما را دیده و منتشر کرده اند. شایان ذکر است که هنوز هم هیچ اتفاق نظری بین مشاغل در مورد چگونگی اندازه گیری موفقیت وایرال مارکتینگ وجود ندارد.
ویروسی بودن: اگر مشتریان بر این باور باشند که کمپین تبلیغات ویروسی شما حریم خصوصی و امنیت آنها را به خطر می‌اندازد، احتمالا هرگز محتوای شما را به اشتراک نخواهند گذاشت. در نتیجه استراتژی بازاریابی شرکت شما با شکست مواجه می‌شود و حتی در مواردی ممکن است شهرت و اعتبار برند نیز لکه دار شود. علاوه بر این موضوع باید به این نکته نیز توجه داشته باشید که کمپین های بازاریابی ویروسی آینده شما نیز ممکن است تحت تأثیر تلاش های ناموفق قبلی قرار گرفته و بازخورد مثبتی نداشته باشند.
مراحل شروع یک کمپین بازاریابی ویروسی چیست؟
1. برای شروع یک کمپین وایرال مارکتینگ ابتدا باید هدف خود را از انتخاب این تکینیک بازاریابی مشخص کنید. از همین رو باید از خود بپرسید که آیا به دنبال بهبود تصویر برند خود هستید یا به دنبال افزایش آگاهی مخاطبین نسبت به آن؟
2. بعد از مشخص کردن هدف خود از اجرای این استراتژی باید درباره مخاطبان خود اطلاعات بیشتری کسب کنید. گزارشات رسانه های اجتماعی می‌توانند منبع خوبی از اطلاعات در مورد آنچه توسط مخاطب هدف شما ترجیح داده می‌شود، باشند.
3. محتوایی که می‌خواهید به شکل ویروسی منتشر شود را باید طوری طراحی کنید که بتوان آن را به راحتی و به سرعت به اشتراک گذاشت. در غیر این صورت، کمپین تبلیغاتی شما احتمالاً در همان ابتدا شکست خواهد خورد.
4. اطمینان حاصل کنید که محتوایی که می‌خواهید به اشتراک گذاشته شود، منحصربفرد و مرتبط است. در نهایت، از ترندها و هشتگ ها برای تبلیغ محتوا استفاده کنید زیرا این موارد در یک محتوا توجه دنبال کنندگان شما را جلب می‌کنند.
نمونه هایی از بازاریابی ویروسی موفق
یک نمونه پرکاربرد از بازاریابی ویروسی اولیه Hotmail است، هات میل سرویس ایمیل رایگان مبتنی بر وب است که در سال 1996 راه اندازی شد. در این نمونه از وایرال مارکتینگ در پیام های خروجی کاربران اوت لوک (outlook)یک آگهی شامل لینک مستقیم ثبت نام حساب کاربری هات میل ایجاد شده بود.به این شکل در مدت زمان کوتاهی تعداد کاربران سرویس افزایش یافت.
مثال دیگری که نشان می‌دهد وایرال مارکتینگ چقدر می‌تواند جذاب و سودمند باشد، چالش ALS Ice Bucket Challenge است. چالش سطل یخ قبل از اینکه انجمن ALS از آن برای افزایش آگاهی و ایجاد کمک های مالی استفاده کند، وجود داشت. با این حال، انتشار گسترده ویدئوهای سطل یخ ALS در رسانه های اجتماعی ، کمپینی ایجاد کرد که آگاهی مردم را از ALS را به شدت افزایش داد.
سخن پایانی
در پایان بطور کلی می‌توان گفت که بازاریابی ویروسی یک تکنیک ارزان و موثر برای افزایش آگاهی و تبلیغ یک برند یا محصول است. شرکت ها برای به اشتراک گذاشتن کمپین های تبلیغاتی و تجربیات مثبت خود با دیگران، به مخاطبان یا کاربران هدف خود وابسته هستند. علاوه بر این کمپین های موفق وایرال مارکتینگ که به دست مخاطب انجام می‌شوند می‌توانند به رشد شرکت، ورود به بازارهای جدید و افزایش درآمد آن کمک کنند. در این راستا شرکت‌ها باید پلتفرم‌های مناسبی را برای تبلیغ انتخاب کنند و محتوای خود را طوری طراحی کنند که بتوان به راحتی آن را به اشتراک گذاشت. چرا که اگر تبلیغات ویروسی ضعیف انجام شود، می‌تواند نتایج نامطلوبی را به همراه داشته باشد که می‌تواند درآمد شرکت را از بین ببرد و اعتبار شرکت را نیز خدشه‌دار کند.
به نظر شما بازاریابی ویروسی در ایران تا چه اندازه می‌تواند بازدهی داشته باشد؟کدام نمونه از وایرال مارکتینگ موفق در ایران برای شما جذاب تر بوده است؟نظرات خود را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.
اگر قصد تبلیغات محیطی یا بهره مندی از استراتژی دیجیتال مارکتینگ را برای کسب و کار خود دارید، یا به عنوان یک شغل نوپا هنوز از لوگو، سربرگ و هویت بصری استفاده نمیکنید با آژانس تبلیغاتی راینو تماس بگیرید.
